Regeerakkoord Sectie

2.1 Uitdagingen en visie We leven in een tijd van baanbrekende weten-schappelijke ontdekkingen, razendsnelle techno-logische ontwikkeling, en een sterke maatschap-pelijke vooruitgang. Tegelijkertijd worden we geconfronteerd met nieuwe uitdagingen zoals klimaat, mobiliteit, welzijn en internationale concurrentiekracht die nieuwe, hoge verwach-tingen stellen aan ons innovatiesysteem. We moeten het Vlaamse innovatie-ecosysteem1 verder blijven uitbouwen, door het aanjagen van een nog intensere samenwerking, waarin ook overheid en burgers nog actiever hun rol spelen. We waarderen ondernemerschap en stimuleren de ondernemerscultuur in Vlaanderen en de groei van onze kmo’s. We blijven inspanningen doen om eventuele drempels die kmo’s ondervinden bij innoveren en ondernemen verder weg te werken. We besteden daarbij bijzondere aandacht aan het verbreden van de innovatiebasis naar kleine bedrijven, het herstel van de productiviteitsgroei maar ook aan het risico van externe schokken voor de economie, zoals omwille van de Brexit. Internationale excellentie blijft het belangrijkste streven in ons Vlaams onderzoeksbeleid, in zowel fundamenteel als toegepast onderzoek. Om een antwoord te bieden aan de uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden, scharen we ons achter de doelstellingen inzake economie, wetenschap en innovatie die opgenomen zijn in Vizier 2030 – Een 2030 doelstellingenkader voor Vlaanderen. We laten Vlaanderen doorstoten tot de top 5 van innovatieve kennisregio’s in Europa, zoals aanbevolen door de Vlaamse Adviesraad Innoveren en Ondernemen (VARIO) en gedefini-eerd in de Regional Innovation Scoreboard van de EU (RIS). Deze ambitie wordt de centrale toetssteen van ons innovatiebeleid. We baseren ons beleid op feiten en cijfers, en empirische evidentie, benchmarken met de Europese top. We hebben permanente aandacht voor het monitoren, bewaken en verhogen van de doel-matigheid van ons beleid. We stellen op basis van de RIS een set van strategische beleidsindi-catoren samen waarmee we het realiseren van onze ambities opvolgen, en op basis waarvan we het beleid kunnen sturen, vormgeven en evalu-eren. We vragen daarvoor een voorzet aan de VARIO, waarbij we de planning hiervan afstemmen met de VARIO en de SERV en voor-zien in een transparante rapportering. We willen immers de impact van het economisch – en innovatiebeleid versterken. Via een gerichte monitoring volgen we ook op in welke mate onze beleidsinstrumenten en O&O-investeringen bijdragen aan de maatschappelijke en economi-sche uitdagingen die Vlaanderen wil aanpakken. Om een top 5 innovatieve kennisregio te worden moeten we de middelen ook op de meest doelma-tige wijze blijven inzetten. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle actoren in het Vlaamse onderzoeks-, ontwikkelings- en innovatie-veld, en vergt een permanent kritische blik naar de inzet van de beschikbare middelen en de manier waarop de actoren hiermee bijdragen aan het realiseren van onze doelstellingen. Dit bereiken we onder meer via uitgaventoetsen en gestandaardi-seerde en systemische impactanalyses. Middelen van minder performante programma’s en actoren zullen we heroriënteren en inzetten waar ze een hogere output en meerwaarde realiseren. Bovendien ontwikkelen we systeemevaluaties om na te gaan in welke mate de programma’s/ actoren/structuren/instrumenten bijdragen tot het behalen van de doelstellingen op het niveau van het beleidsniveau en de langetermijnstrategie van de Vlaamse regering. Een belangrijke randvoorwaarde om deze doelstelling te realiseren is de beschikbaarheid van voldoende middelen. We trekken de ambitie uit vorige legislaturen door en verhogen de budgetten voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (O&O&I) om tegen het einde van de legislatuur de 3% norm voor de gezamenlijke O&O-investeringen van overheid en onderne-mingen te bereiken. We zullen de daartoe binnen het Hermesfonds voorziene budgetten ook maximaal richten op O&O. De afgelopen jaren bouwden we aan een co-crea-tief en transformatief O&O&I-model waarbij de vier actoren binnen de “quadruple helix”2 – kennisinstellingen, ondernemingen, overheden en burgers – actief samenwerken met het oog op maximale economische en maatschappelijke impact. De volgende legislatuur bouwen we hierop verder, met een beleidsaanpak die inzet op drie strategische krachtlijnen; (I) Ruimte geven aan ondernemingen om te ondernemen, innoveren en internationaliseren; (II) Verder investeren in gunstige omgevings-factoren voor een sterk O&O&I-systeem; (III) Verder investeren in de interactie tussen de actoren van het O&O&I-systeem.

Evaluatie van de naleving van het Vlaams regeerakkoord op het gebied van innovatie en ondernemerschap

Op basis van zowel het Regeerakkoord als de geverifieerde overheidsbesluiten kan geconcludeerd worden dat de Vlaamse regering stappen heeft ondernomen om de gestelde doelen in de context van innovatie en ondernemerschap te realiseren. Een aantal sleutelbeslissingen wijzen erop dat de regering heeft geïnvesteerd in onderzoek, ontwikkeling en innovatie (O&O&I), en de ambitie heeft getoond om Vlaanderen tot een top 5 innovatieve kennisregio in Europa te maken.

Investeringen in O&O&I-infrastructuur: Besluit [0] illustreert dat er aanzienlijke middelen zijn toegekend aan het versterken van de O&O&I-infrastructuur, wat wijst op een sterke commitment om de capaciteiten voor innovatie verder te ontwikkelen. Dit is in lijn met de visie van het Regeerakkoord.
Impulsprogramma voor gezondheid en zorg: Besluit [1] voorziet in een implementatie van een programma gericht op innovatie binnen de gezondheidszorg, wat overeenstemt met de intentie om innovatie breed te ondersteunen.
Versterking van het onderzoeksveld en versnelling van O&O&I voor kennisinstellingen: Besluit [2] bevestigt financiële steun voor kennisinstellingen, wat bijdraagt aan de doelstelling om het onderzoeksveld te versterken zoals vervat in het Regeerakkoord.
O&O bedrijfssteun: Besluit [3] en aanverwante besluiten tonen dat de regering extra middelen heeft uitgetrokken om O&O binnen bedrijven aan te jagen, corresponderend met het voornemen om ondernemerscultuur en de groei van KMO's te stimuleren.
Uitbouw Slimme Regio Vlaanderen: De maatregelen onder besluit [4] duiden op inspanningen om lokale besturen en ondernemingen te stimuleren in hun innovatiecapaciteit, wat een belangrijk onderdeel is van de beoogde innovatiestrategie.
Innovatieve Overheidsopdrachten: Besluiten [5][6] en [7] verwijzen naar de voortzetting en inbedding van het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten, wat getuigt van de inspanningen om overheid en innovatie te verbinden.
Investeringen in onderzoeksinfrastructuur bij hogescholen: Besluiten [8] en [9] liggen in lijn met het oorspronkelijke akkoord om de infrastructuur voor onderzoek en innovatie te ondersteunen.
Internationale excellentie: Besluiten zoals [10] en [11] benadrukken stappen naar een internationale positionering van Vlaanderen als een innovatieve regio.

Deze besluiten duiden erop dat er een actieve benadering wordt gehanteerd om de doelstellingen te realiseren die zijn genoemd in het regeerakkoord. Ze zijn consistent met de vermelde ambities in sectie 2.1 van het regeerakkoord en geven aan dat investeringen en beleidsmaatregelen zijn getroffen die resoneren met de strategische doelen voor economie, wetenschap en innovatie. Hoewel elke individuele beslissing niet noodzakelijkerwijs een volledige vervulling van de beloften aantoont, geven ze samen genomen een positieve richting aan de vooruitgang ten opzichte van het regeerakkoord.

Details

Referenties

[0] : (2021-07-09) Plan Vlaamse Veerkracht: Investeringsimpuls in O&O&I-infrastructuur (Onderzoek, ontwikkeling en innovatie) in Vlaanderen

[1] : (2021-06-18) Plan Vlaamse Veerkracht: Impulsprogramma - Innovatie in gezondheid en zorg

[2] : (2021-07-09) Plan Vlaamse Veerkracht: Versterking Onderzoeksveld en versnelling O&O&I voor universiteiten en kennisinstellingen

[3] : (2022-10-14) Plan Vlaamse Veerkracht: O&O bedrijfssteun Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO)

[4] : (2021-06-04) Plan Vlaamse Veerkracht: Uitbouw Slimme Regio Vlaanderen door samenbrengen innovatiecapaciteit ondernemingen en stimuleren implementatie en kennisopbouw bij lokale besturen

[5] : (2022-12-23) Verderzetting van het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten als regulier innovatie-instrument binnen de VLAIO-werking

[6] : (2023-12-08) Regeling cofinanciering Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO)

[7] : (2023-12-08) Het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO): plan van aanpak 2024-2025

[8] : (2022-06-03) Plan Vlaamse Veerkracht: Investeringen in onderzoeksinfrastructuur bij hogescholen

[9] : (2021-04-23) Plan Vlaamse Veerkracht: 3 miljoen euro voor versterking onderzoeksinfrastructuur hogescholen

[10] : (2021-07-09) Visienota 'Internationaal beurzenprogramma'

[11] : (2023-02-03) Visienota ‘Naar een versterkte concurrentiekracht van de Europese Industrie’